Değerli Meslekdaşlarım, Değerli Araştırmacılar, Sevgili Konuklar,
Kıymetli hocamız Prof.Dr.Metin Arık onuruna 65.Doğum Yıldönümünde düzenlenen Uluslararası Yüksek Enerji ve Matematiksel Fizik Konferasına hoşgeldiniz, onur verdiniz. Böyle bir toplantıyı düzenlemek bizim için birçok anlamda çok özel ve önemlidir.
150 yıl once Robert Kolej olarak eğitim/öğretim hayatına başlamış olan Boğaziçi Üniversitesi, öğrencisi, öğretim üyesi, kurumsal kültürü, demokratik ve özgür üniversiter ilkeleri ile yükseköğretim sisteminde önemli bir yer edinmiştir. Bu yapılanma ve kurumsal kimlik oluşturma sürecinde özellikle bazı öğretim üyelerimizin eşsiz katkıları olmuştur. Bu değerleri kazanmamızı sağlayan öğretim üyelerinin katkılarını hatırlamak, onlar adına bu tür faaliyetler düzenlemek sadece kurumsal vefa değil, genç öğretim üyelerimizin Üniversitemize liyakat duyguları pekiştirmek adına bir yönetim sorumluluğudur diye değerlendiriyorum. Bu tür geleneklerin oluşturulmasını ve sürdürülmesi BÜ'nün daha da kurumsallaşmasının önemli bir parçasıdır.
Bugün BÜ vizyonu, misyonu ve stratejik planında, “Araştırma etkinliğimizi artırarak dünyanın sayılı araştırma üniversiteleri arasında yer almak” hedefi ifade edilmektedir. Günümüzde gerek temel gerek uygulamalı ve hesaplamalı araştırmalar üniversitelerin temelini oluşturmaktadır. Kuvvetli araştırma vurgusu olmayan bir üniversitenin güçlü, etkin ve sürdürülebilir bir yapı içinde olması beklenemez.
İşte bu noktada Metin Bey ve onun gibi araştırma vurgusuna inananlar, üniversitemizin bir “liberal arts college” olmanın ötesine geçerek bir araştırma üniversitesine dönüşümünde önemli katkı sağlamışlardır....
Bu geçiş, ciddi hem yapısal hem kültürel, zihinsel bir değişim ve dönüşüm ile gerçekleşebilecektir. Böyle bir değişim sadece niyet, istekle sağlanamaz. Böyle bir şeyin sadece “ol” demekle gerçekleşmediği, araştırma yapan, lisansüstü eğitimine yönelen, böyle bir kültürü kendileri örnek olmak üzere yerleştirebilen ve köklendirebilen kişilere ihtiyaç vardır. İşte Metin hocamız böyle bir misyonu üstlenmiştir.Metin Bey'in 1980'lerden günümüze değin böyle “araştırma üniversitesi” hedefine yönelik en yoğun çalışanlardan birisi olup, önemli katkılarda bulunan kişilerin başında gelir.
Bir üniversitenin araştırma üniversitesi olduğunun en önemli göstergesi yükseklisans ve doktora öğrenci ve diploma sayısıdır. BÜ’nde 1980li yıllardan bugüne yükseklisans öğrencisi sayısı 5, doktora öğrencisi sayısı 12 katına çıkmıştır.
Yüksek Lisans | Doktora | |
---|---|---|
1985-86 | 615 | 74 |
1990-91 | 974 | 171 |
2000-11 | 1325 | 445 |
2012-13 | 2413 | 994 |
Değerli hocamız Metin Arık tarafından yetiştirilen lisansüstü öğrenci sayılarına gözattığımızda etkilenmemek mümkün değildir. 1982'den bu yana Fizik Bölümü tarafından verilen 164 adet lisansüstü diplomanın yaklaşık olarak 25%'i (tam olarak 37 tanesi) Metin beyin danışmanlığında gerçekleşti. Metin Bey 86-92 yılları arasinda İTÜ matematik bölümündeydi ve orada da tabii ki boş durmamış 8 tez çalışmasını da oradaki öğrencileri ile yürütmüştür.
Hocaların hocası:
Yetiştirdiği öğrenci sayısı kadar bu öğrencilerinin bugün ne yaptıkları da önemli. Yetiştirdigi 45 kadar lisans üstü ve doktora öğrencisinin bir kısmı halen öğrenimlerine doktora ya da doktora sonrası araştırmacı olarak devam ederken bunların en az 21'i bugün ülkemizin önde gelen üniversitelerinde akademisyendir: 3'ü bugün BÜ'de:Doç. Dr. Mehmet Burçin Ünlü, Doç. Dr. Tonguç Rador (MS öğrencileri) ve Prof. Dr. Fahrünisa Neyzi (Doktora öğrencisi)), Çok sayıda makalesi vardır. BÜ adresli yazarlar tarandığı zaman, Metin hocamız 271 makale ve 3160 atıfla BÜ yazarları arasında birinci sırada yer almaktadır. CERN, ATLAS gibi çok büyük sayıda yazarlı makaleleri dışında toplam 110 makale, 1472 atıf ile h-index’i 16dır.
Araştırma ile örülmüş böyle bir yaşam içinde çeşitli idari görevler üstlenmekten kaçınmamış, 2002-2005 tarihleri arasında FBE' Müdürlüğü de yapmıştır. Ulusal ve uluslararası pek çok ödül almıştır.
Metin Arık ismi ve Arık soyadı bizlere her zaman CERN'i hatırlatır:
- Metin Bey, 1990'larda Boğaziçi'nin ATLAS deneyine katıldığından beri bu deneyle iç içe olmuş bir kuramcıdır. 1990'lardan itibaren verdiği destek sadece bilimsel alanda kalmamış, Boğaziçi yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin manevi ve maddi olarak da arkasında durmuştur.
- 2007'de ATLAS Boğaziçi takımının dinamosu olan Engin Arık'i kaybettikten sonra, Metin Bey grubun dağılmasını engellemiş, takım liderliği rolünü alıp, Boğaziçi'nin ATLAS'da devamlılığını sağlamıştır. Takım liderliğini devrettiği 2011'den bu yana da ATLAS'ın makalelerine katkıda bulunmaya devam ettirmekte, ayrıca hem maddi, hem de manevi desteğini sürdürmektedir. Kısacası eğer bugün Boğaziçi'nden ögrenciler ve öğretim üyeleri ATLAS deneyine aktif olarak katkı verebiliyorlar, Higgs parçacığı ve daha nice konuların araştırmalarında yer alabiliyorlar ise, bu Metin Bey'in varlığı sayesinde mümkün olmuştur.
- Metin Bey son yillarda baska deneysel projelere de aktif olarak katılmakta ve destek saglamaktadır. CERN'de bulunan ve “axion” adı verilen parçacıkların araştırıldığı CERN Axion Solar Telescope deneyinde
- Son olarak Metin Bey Ankara'da kurulmakta olan Türk Hızlandırıcı Merkezi'nin de baştan beri destekçilerinden olmuştur. 2007-2011 yılları arasında bu projenin yönetim kurulunda Boğaziçi temsilcisi olarak rol almış, ve projenin gelişmesine büyük katkılar sağlamıştır.
Ben kendisine teşekkür ediyorum, tebrik ediyorum. BÜ’nde daha uzun yıllar hep beraber araştırma dolu bir gelecek diliyorum.
Bu Konferansın düzenlenmesine emeği geçen herkese teşekkür ediyor, başarılı bir toplantı diliyorum.